مدت زمان ناشتایی در آزمایش های مختلف
مدت زمانی که باید ناشتا باشید قبل از آزمایش خون، بستگی به نوع آزمایش و دستورالعمل پزشک یا آزمایشگاه دارد. اما در بیشتر موارد، زمان ناشتا برای آزمایش خون حدود 8 تا 12 ساعت است. این به معنی آن است که باید حداقل 8 تا 12 ساعت قبل از آزمایش خون هیچ مصرفی از طریق دهان نداشته باشید، از جمله غذا، نوشیدنیها (به جز آب)، قهوه، چای و داروها (مگر اینکه پزشک شما خلاف آن را توصیه کرده باشد).
بهترین راهنمایی برای مدت زمان ناشتا بودن، مراجعه به پزشک یا آزمایشگاه موردنظر است، زیرا ممکن است در برخی موارد خاص، نیاز به زمان ناشتا بیشتر یا کمتری داشته باشید. همچنین، در صورت استفاده از داروهای خاص، پزشک شما ممکن است توصیههای خاصی را برای ناشتا بودن قبل از آزمایش بدهد.
مدت زمان ناشتایی برای آزمایش های چربی خون :
مدت زمان ناشتا بودن برای آزمایش چربی خون نیز میتواند متفاوت باشد و به دستور پزشک یا آزمایشگاه مربوطه بستگی دارد. در بیشتر موارد، برای آزمایش چربی خون (معمولاً پروفیل لیپیدی یا پروفایل چربی خون نامیده میشود)، ناشتا بودن حداقل 8 تا 12 ساعت قبل از آزمایش توصیه میشود. این به معنی این است که قبل از آزمایش، حداقل 8 تا 12 ساعت باید هیچ مصرفی از طریق دهان نداشته باشید، از جمله غذا، نوشیدنیها (به جز آب)، قهوه، چای و داروها (مگر اینکه پزشک شما خلاف آن را توصیه کرده باشد).
مدت زمان ناشتایی برای آزمایش های قند خون :
معمولاً برای آزمایش قند خون، مدت زمان ناشتایی حداقل 8 تا 10 ساعت توصیه میشود. این به معنی آن است که قبل از آزمایش، حداقل 8 تا 10 ساعت باید هیچ مصرفی از طریق دهان نداشته باشید، از جمله غذا، نوشیدنیها (به جز آب)، قهوه، چای و داروها (مگر اینکه پزشک شما خلاف آن را توصیه کرده باشد).
این مدت زمان ناشتایی به منظور اطمینان حاصل کردن از دقت نتایج آزمایش قند خون است. با ناشتایی موردنیاز، قند خون ناشتا را اندازهگیری میکنند و این میتواند به تشخیص درستی مشکلات مربوط به قند خون کمک کند.
مدت زمان ناشتایی برای آزمایش های کم خونی :
برای آزمایش کم خونی، معمولاً نیاز به ناشتا بودن قبل از آزمایش وجود ندارد. آزمایش کم خونی عموماً با اندازهگیری سطح هموگلوبین، آهن و دیگر پارامترهای مرتبط صورت میگیرد، که نیازی به ناشتا بودن قبل از آزمایش ندارند.
مدت زمان ناشتایی برای آزمایش های کبدی :
برای آزمایش خون کبد (آزمایشهای بیوشیمی کبد)، معمولاً نیاز به ناشتا بودن حداقل 8 تا 12 ساعت قبل از آزمایش است. این به معنی آن است که باید حداقل 8 تا 12 ساعت قبل از آزمایش، هیچ مصرفی از طریق دهان نداشته باشید، از جمله غذا، نوشیدنیها (به جز آب)، قهوه، چای و داروها (مگر اینکه پزشک شما خلاف آن را توصیه کرده باشد).
ناشتا بودن قبل از آزمایش خون کبد میتواند به دقت و صحت نتایج کمک کند، زیرا مصرف غذا و نوشیدنی قبل از آزمایش ممکن است پارامترهای بیوشیمیایی کبد را تحت تأثیر قرار دهد و نتایج را تغییر دهد.
مدت زمان ناشتایی برای آزمایش های کلیه :
برای آزمایش کلیه (آزمایش بیوشیمی کلیه)، عموماً نیاز به ناشتا بودن قبل از آزمایش وجود ندارد. برخلاف برخی آزمایشهای خاص مانند آزمایشهای قند خون و چربی خون، برای آزمایش کلیه ناشتا بودن لازم نیست.
مدت زمان ناشتایی برای آزمایش های انعقادی :
مدت زمان ناشتایی برای آزمایشهای انعقادی (آزمایشهای خون و عوامل انعقادی) ممکن است متفاوت باشد و بستگی به نوع آزمایش و دستورالعمل آزمایشگاه یا پزشک داشته باشد. برای برخی آزمایشهای انعقادی، ممکن است نیاز به ناشتا بودن حداقل 8 تا 12 ساعت قبل از آزمایش باشد، مانند آزمایش INR (International Normalized Ratio) یا آزمایش PT (Prothrombin Time).
به همین ترتیب، در برخی آزمایشهای انعقادی ممکن است ناشتا بودن لازم نباشد و میتوانید قبل از آزمایش مصرف غذا کنید.
بهترین راهنمایی برای مدت زمان ناشتایی قبل از آزمایش انعقادی، مراجعه به پزشک یا آزمایشگاه موردنظر است. آنها میتوانند بر اساس نوع آزمایش، تاریخچه پزشکی شما و داروهایی که ممکن است مصرف کنید، توصیههای دقیقی را برای ناشتا بودن قبل از آزمایش ارائه دهند.
مدت زمان ناشتایی برای آزمایش های الکترولیتی :
برای آزمایش الکترولیتهای خون، معمولاً نیاز به ناشتا بودن قبل از آزمایش وجود ندارد. آزمایش الکترولیتهای خون شامل اندازهگیری سطح سدیم (Na+)، پتاسیم (K+)، کلرید (Cl-) و دیگر الکترولیتهای مرتبط در خون است. این آزمایش معمولاً برای بررسی تعادل الکترولیتی و عملکرد کلیهها انجام میشود.
مدت زمان ناشتایی برای آزمایش های ویتامین خون :
مدت زمان ناشتایی برای آزمایش ویتامینها بستگی به نوع ویتامین موردنظر دارد. در بسیاری از موارد، آزمایش ویتامینها نیاز به ناشتا بودن قبل از آزمایش ندارد و میتوانید قبل از آزمایش مصرف غذا کنید.
با این حال، برخی ویتامینها به صورت چرب در بدن ذخیره میشوند و چربی خون ممکن است تأثیری در نتایج آزمایش ویتامینها داشته باشد. در این موارد، پزشک یا آزمایشگاه ممکن است توصیه کنند تا قبل از آزمایش ویتامینها، برای مدت زمانی ناشتا بمانید یا مصرف چربیهای غذایی را محدود کنید. برای مثال، قبل از آزمایش ویتامین D، ممکن است توصیه شود حداقل 8 تا 12 ساعت قبل از آزمایش ناشتا بمانید و مصرف چربی را محدود کنید.
مدت زمان ناشتایی برای آزمایش های کلسیم خون :
معمولاً آزمایش کلسیم سرم (آزمایش سطح کلسیم خون) نیاز به ناشتا بودن قبل از آزمایش ندارد. شما میتوانید قبل از آزمایش کلسیم مصرف غذا کنید.
با این حال، همیشه بهتر است با پزشک یا آزمایشگاه مربوطه صحبت کنید و همه دستورات مربوط به آزمایش را بررسی کنید. ممکن است در موارد خاص، نیاز به ناشتا بودن یا رعایت دستورات خاص داشته باشید. برای مثال، در برخی موارد ممکن است پزشک توصیه کند قبل از آزمایش کلسیم، رژیم غذایی خاصی را دنبال کنید یا در مورد داروهایی که ممکن است تأثیری بر سطح کلسیم
مدت زمان ناشتایی برای آزمایش های گروه خون :
برای آزمایش گروه خونی، مدت زمان ناشتایی معمولاً لازم نیست و شما میتوانید قبل از آزمایش مصرف غذا کنید. آزمایش گروه خونی به منظور تعیین گروه خونی شامل اندازهگیری آنتیژنها و آنتیبادیها در سطح سلولهای قرمز خون است.
اگر پزشک یا آزمایشگاه موردنظر شما نیاز به ناشتا بودن قبل از آزمایش گروه خونی دارند، آنها در هنگام تعیین وقت آزمایش به شما اعلام میکنند. در بعضی موارد، ممکن است توصیه شود تا قبل از آزمایش گروه خونی، مصرف موادی مانند قرص آهن را متوقف کنید، اما ناشتا بودن در این آزمایش معمولاً نیازی ندارد.
مدت زمان ناشتایی برای آزمایش های ادرار :
مدت زمان ناشتایی برای آزمایش ادرار عموماً لازم نیست و شما میتوانید قبل از آزمایش مصرف غذا کنید و نمونه ادرار خود را تحویل آزمایشگاه بدهید. در واقع، مصرف غذا و مایعات میتواند نتایج آزمایش ادرار را تحت تأثیر قرار ندهد.
با این حال، برخی آزمایشهای ادرار خاص ممکن است نیاز به شرایط خاصی داشته باشند. در این موارد، پزشک یا آزمایشگاه مربوطه به شما دستورات خاصی را اعلام خواهند کرد. برای مثال، در صورتی که آزمایش کشت ادرار جهت شناسایی باکتریها انجام شود، ممکن است نیاز به تمیزی دست و ادرار کنترل شده و جمعآوری ادرار از قسمت میانی جریان ادرار (بعد از کمی ادرار کردن ابتدایی) داشته باشد. در این موارد، دستورات مربوطه را دقیقاً دنبال کنید.
چند نکته قبل از انجام آزمایش :
- در طی مدت ناشتایی از استعمال دخانیات، جویدن آدامس، تمرین بدنی و ورزش پرهیز نمایید. این موارد ممکن است منجر به تحریک سیستم گوارش و تغییر در نتایج آزمایش ها شود.
- آزمایشگاه را از داروهایی که مصرف می کنید مطلع کرده و در مورد قطع کردن یا نکردن استفاده از دارو برای انجام آزمایش با پزشک معالج خود مشورت کنید.
آیا نوشیدن آب قبل از آزمایش خون امکان پذیر است ؟
از نوشیدن آب میوه، چای و قهوه در طی مدت ناشتایی بپرهیزید، اما نوشیدن آب اشکالی ندارد. (مگر آن که محدودیت در مصرف آب توسط پزشک تذکر داده شده باشد.)
بله، معمولاً شرب آب قبل از آزمایش خون امکان پذیر است و حتی توصیه میشود. برای بسیاری از آزمایشهای خونی، اتنصاب نیاز است که به طور مناسب آب بنوشید تا به حالت ناشتا برسید. آب میتواند در مرطوب کردن و رقیق کردن خون کمک کند و این میتواند فرایند جمعآوری نمونه خون را آسانتر و سریعتر کند.
به هر حال، برای آزمایشهای خاصی ممکن است دستورالعملهای خاصی وجود داشته باشد که در آن موارد پیش از آزمایش خون، نیاز به ناشتا بودن یا محدودیت در مصرف مایعات داشته باشید. بنابراین، بهتر است با پزشک یا آزمایشگاه خود صحبت کنید و دستورات خاص آنها را بررسی کنید.
در هر صورت، مهم است که پیش از آزمایش خون به تعلیمات پزشک یا آزمایشگاه دقیقاً عمل کنید تا نتایج آزمایش دقیقتر و صحیحتر باشند.
آزمایشاتی که احتیاج به 8 الی 10 ساعت ناشتا بودن نیاز دارد:
- FBG یا قند (گلوکز) خون ناشتا
- قند (گلوکز) خون 2 ساعته یا 2hpp
- اسید اوریک خون
- اسیدآمینه های خون و ادرار
- اسید فولیک، اسید صفراوی تام
- سرولوپلاسمین
- گاما گلوتامیل ترانسفراز یا GGT
- آزمایش تحمل لاکتوز
- آمیلاز سرم
- لیپاز
- C-Peptide و انسولین
- PTH
- آدیپونکتین
- هورمون رشد
- پروتئین کمپلمان Cq1
آزمایش هایی که احتیاج به 10 الی 12 ساعت ناشتا بودن نیاز دارند:
- گلوکاگون
- کلسیتونین
- الاستاز
- هموسیستئین
- HDL کلسترول
- LDL کلسترول
- فسفر
- کلسیستوکینین (CCK)
- پلی پپتید پانکراس (نمونه سرم)
- سکرتین
آزمایش هایی که احتیاج به 12 الی 14 ساعت ناشتا بودن نیاز دارند:
- TIBC (نمونه قبل ساعت 12 ظهر گرفته شود)
- آهن (نمونه قبل ساعت 12 ظهر گرفته شود)
- UIBC (نمونه قبل ساعت 12 ظهر گرفته شود)
- آزمایش تحمل قند گلوکز یا GTT
- کلسترول
- تری گلیسرید
- لپتین
- گاسترین
- لیپید تام
- لیپوپروتئین A
- آپولیپوپروتئین ها
- ویتامین E
- لیپوپروتئین الکتروفورزیس
- اسیدهای چرب زنجیره بسیار بلند یا VLCFA
- 5 هیدروکسی ایندول استیک اسید
- ظرفیت اتصال ویتامین ب 12 یا Vitamin B12 Binding Capacity
- ویتامین ب 12
- فسفولیپید سرم یا پلاسما
- پروانسولین
- گاسترین سرم
- ویتامین B6
- ویتامین K
- ویتامین A
- IGFBP1
- کوآنزیم Q10
- ویتامین B61
- ویتامین C یا آسکوربیک اسید
آزمایش هایی که ناشتا بودن برای انجام آنها ضروری نیست، اما اگر فرد ناشتا (حداقل 5 ساعت) باشد بهتر است:
- کلسیم
- آلکالین فسفاتاز یا ALP
- آلدولاز
- اسید فسفاتاز پروستاتیک و تام یا ACP
- فنیل آلانین 4 ساعت پس از مصرف غذا
- کلراید
- کرایوگلوبولین
- کورتیزول
- هاپتوگلوین
- پری آلبومین
- ترانسفرین
- کاروتن سرم
- IGFBP2
- آزمایش های مربوط به آرتریت روماتوئید
- اینهیبین A
- پیپکولیک اسید
- اسید لاکتیک پلاسما
- اسید پیروویک
- آزمایش Beta CTX-1 یا Cross Laps
- وسکوزیته سرم
- الکتروفورز پروتئین سرم
- آزمایش P1NP یا Procollagen 1 Intact N-Terminal Propeptide
- آنتی ژن مهارکننده استراز C1
- مهارکننده استراز C1
- ایمونوگلوبولین D
- بررسی عملکرد کمپلمان C5 سرم
- آنتی ژن کمپلمان C5 سرم
- 1و25 دی هیدروکسی ویتامین D