لنفومای بدخیم (بیماری هوجکین و لنفوم غیر هوجکین
Lymphoma, Malignant (Hodgkin's Disease Non-Hodgkin's Lymphoma)
تعریف: بیماری لنفوم یک نوع بدخیمی اولیه ی غدد لنفاوی است که با پرولیفراسیون لنفوسیتهای سرتاسر بدن مشخص می شود. دو نوع اصلی لنفوم شامل لنفوم هوچکینی و غیرهوچکینی است.
بیماری هوچکین با بزرگی پیش رونده و بدون درد غدد لنفاوی، بافت لنفاوی و طحال مشخص می شود. لنفوم هوچکینی از طریق وجود سلول های ریداشترنبرگ که به بافت لنفاوی طبیعی سرتاسر بدندستاندازی می کند، از سندرم غیرهوچکینی تمایز داده می شود. این بیماری در بالغین جوان (۳۸-۱۵ ساله) و در مردان بیشتر رخ میدهد. در صورتی که در مراحل I یا II تشخیص داده شود، قابل درمان است. در لنفوم غیرهوچکین، سلول های لنفوئیدی بدخیم در زمان تشخیص معمول بوده و مغز استخوان، طحال، کبد و سیستم گوارشی را درگیر می کنند. به دلیل این که این بیماری زمانی تشخیص داده می شود که گسترده شده است، بنابراین پیش آگهی آن بدتر است.
عوامل خطر
• لنفوم هوچکین c2 جنس مد کر، سفیدپوست لا تاریخچه سندرم نقص ایمنی مثلا عفونت منونوکلئوز 7 ویروس اپشتاین بار
• لنفوم غیرهوچکین o بیماران با ضعف سیستم ایمنی مثلا به دنبال پیوند o بیماران با عفونت HIV
علایم و شکایات غدد لنفاوی متورم و بدون درد (لنفادنوپاتی): معمولا لنفادنوپاتی گردنی و فوق ترقوهای (علامت اولیه) تب، تعریق شبانه، از دست دادن وزن، سستی و بی حالی، کسالت، بیاشتهایی، زردی ادم یا درد در ناحیه دیستال غدد لنفاوی متورم احتمال اسپلنومگالی (بزرگی طحال) احتمال هپاتومگالی (بزرگی کبد)
عوارضس ه بزرگی غده ی لنفاوی گردنی: انسداد وریدی، ادم گردنی، انسداد راه هوایی
1. Reed-Sternberg
________________
۴۶۸ لنفومای بادخیم (بیماری موچکین و لنفوم تعبیرشو پکن)
مرحله بندی لنفوم هوچکین مرحله l غده لنفاوی منفرد (بیماری محدود به یک غده لنفاوی منفرد) مرحله III : بیماری در یک یا چند غدد لنفاوی و در یک طرف دیافراگم محدود
شانه مرحله III : بیماری در دو طرف دیافراگم، ولی محدود به غدد لنفاوی و طحال مرحله TV: درگیری استخوان، مغز استخوان، پارانشیم ریه، پرده ی جنبه: کبد،
پوست، دستگاه معدی رودهای، سیستم عصبی مرکزی ، همه ی مراحل، تحت عنوان A (بیمار بدون علاست) و یا B (بیمار علامت دار) طبقهبندی شده است.
بزرگی غده ی لنفاوی مدیاستن: تنگی نفس، سرفه بزرگی غده ی لنفاوی ناحیه ی اینگوینال : سوزش ادرار، تکرر ادرار، دفع دردناک ادرار، درد پایین کمر
شکستگی ها سندرم ورید اجوف فوقانی
EH عوارض خطرناک: عفونت
تتست شفای تشخید. به هر یک از پروسیجرها، هدف، احساس طبیعی اختمالی و مراقبتهای قبل و بعد از
پروسیجر را شرح دهید. ب: بیوپسی غدد لنفاوی : به منظور بررسی وجود سلول های ریداشترنبرگ (بیماری
هوچکین) یا سلول های B بدخیم (لنفوم غیرهوچکینی) گرافی از قفسه ی سینه: برای بررسی لنفادنوپاتی ناحیه هذیاستن یا ناحیه ناف بیوپسی مغز استخوان اسکن توموگرافی کامپیوتری: کبد، طحال و استخوان
لاپارانومی جهت مرحله بندی بیماری
لنفانژیوگرافی
تست های آزمایشگاهی
با CBC برای آنمی نور مورسیتیک نورمور کرومیک و لوکوسیتوز
شمارش گلبولهای سفید خون همراه با افتراق آنها الکالین فسفاتاز: در صورت افزایش دلالت بر درگیری استخوان دارد.
ندرمان
طبی
• درمان از شیمی درمانی به همراه پرتودرمانی برای مراحل Ill و IV و لنفوم های درجه
بالاتر و لنفوم غیرهوچکینی متوسط
2 پرتودرمانی (مراحل I تا III)
________________
"نشومای بدخیم (بیماری هوچکین و لنفوم نبیرهوچکسل) ۴۶۹
• داروها و بیماری هوچکین MOPP C: مکلور تأمین نیتروژن موستارد)، وین کریستین (انکوین)، پروکار بازین
(ماتولان)، پردنیزون (دلتازون) ABVD: دوکسوروبیسین (آدریامایسین)، بلئومایسین، وینبلاستین و داکار بازین لنفوم غیرهوچکین و لنفوم های با درجه پایین: COP H: سیکلوفسفاماید (سیتوکسان)، وین کریستین (انکوین)، و پردنیزون
• جراحی لاپاراتومی ه اسپلنکتومی
ه پیوند مغز استخوان انولوگ : تحقیق برای اثربخشی آن در حال انجام است.
فق مراقبت در منزل
اطلاعات عضوعی
• آموزش های کتبی و شفاهی به بیمار و مراقبت دهنده بدهید و برای آنها نام و شماره تلفن پزشک یا پرستار را فراهم کنید تا در صورت بروز هرگونه سؤال تماس بگیرند.
• در مورد بیماری یا لنفومای هوچکینی و علل و عوامل مؤثر آن توضیح دهید.
• در مورد مرحله بندی بیماری و تأثیری که هریک از مراحل بیماری می تواند بر زندگی روزمره بگذارده توضیح دهید.
علایم هشداردهنده
به علایم و شکایاتی را که باید به پزشک و پرستار گزارش شود، مرور کنید،
لایه تب مداوم
لایه از دست دادن وزن
زیم غدد لنفاوی بزرگ شده
ن» کسالت و ناخوشی
O کاهش تحمل ورزش
2. عفونت: سرفه، خلط با بوی تعفن، درد و سوزش هنگام دفع ادرار، تکرر ادرار،
فوریت در ادرار کردن، خون در ادرار، قرمزی و تورم ناحیه زخم، ترشح (با بوی متعفن حاوی چرک و بدرنگ)
اموزش های ویژه
ه بر اهمیت پرهیز از مکانهای شلوغ و تماس با آشخاص مستعد به یک عفونت فعال
تأکید کنید، زیرا شیمی درمانی باعث کاهش مقاومت بدن در برابر عفونت میشود. بر اهمیت جلوگیری از ضربه خوردن که می تواند باعث ایجاد کبودی و خونریزی شود، تأکید نمایید. به طور شایع ترومبوسیتوپنی در نتیجه شیمی درمانی به وجود میاید.
ه اقدامات مراقبتی از پوست به منظور کاهش دادن خارش را برای بیمار بیان کنید.
داروها
• هدف، مقدار، زمان و روش مصرف هر یک از داروهای تجویز شده و عوارض جانبی
________________
۴۷۰ نفسوم این بدخیم اربیداریع هوچکین و انتقدم نبیرهوچیکسانی)
را که باید به پزشک یا پرستار گزارش شود، توضیح دهید. ه اهمیت پیروی از برنامه شیمی درمانی و گزارش عوارض جانبی درمان به پزشک و یا پر ستار را توضیح دهید: زخم دهان یا روی زبان، بیاشتهایی، تهوع، استفراغ، کسالت.
فعالیت بیمار را تشویق کنید با توجه به شغل، تفریحات و فعالیت ها در مورد توانایی ها و محدودیت هایش صحبت کند، نیاز به برنامهریزی دوره های استراحت را شرح دهید. بر اهمیت پرهیز از جنبوجوش و تقلای بیش از حد تأکید کنید. تکنیکهای کاهش استرس را به بیمار آموزش دهید.
رژیم غذایی
بر اهمیت رژیم غذایی متوازن برای حفظ تغذیه تأکید نمایید. بیمار را تشویق کنید تا وعده های غذایی کم حجم و مکرر داشته باشد و نیز بیمار را به مصرف مایعات تشویق نمایید. روشهای حفظ هیدراسیون و تغذیه ی مناسب در طول دوره هایی استوماتیت، تهوع، استفراغ و بی اشتهایی ناشی از درمان را به بیمار آموزش دهید. همچنین جرعه جرعه آب نوشیدن در طی روز، نوشیدن آب میوههای شیرین و خودداری از مصرف غذاهای پرادویه و داغ و استفاده از مرکبات را به بیمار پیشنهاد کنید.
روش های دیگر درمانی ه از آنجایی که برخی از گیاهان دارویی و درمانهای مکمل مضر بوده و ممکن است با داروهای خود بیمار تداخل داشته باشند، لذا بیمار را تشویق کنید تا در مورد این داروها با پزشک و یا پرستار خود تصحبت کند. به عنوان مثال گیاهانی مثل ساسافراز (نوعی درخت آمریکایی که پوست آن را دم می کنند) و نیز کالاموس کار سیتوژنیک
به بیمار آگاهی دهید که برخی از روش های درمانی ممکن است جهت بهتر شدن درد و عوارض جانبی شیمی درمانی و رادیوتراپی توصیه شوند، شامل: تا درمان با تنآرامی هم دعا و تزکیه ی روحی نام یوگا
نه تجسم سازی هدایتشده به بیوفید یک
مراقبت از افراند صدسن
ه به بیمار توضیح دهید که اگرچه شیمی درمانی روش مطمئنی برای درمان در دوران پیری است، اما تغییرات وابسته به سن در کبد، جریان خون و ذخایر متابولیکی، متابولیسم داروها را تحت تاثیر قرار داده و خود باعث عوارض جانبی بیشتر می شود. عوارض جانبی داروهای شیمی درمانی تجویزی را با بیمار، خانواده و مراقبین او مرور کرده و تأکید کنید که به منظور تنظیم دوز دارو، این عوارض را به پزشک یا پرس تار گزارش کنند. به خانواده و مراقبین بیمار آگاهی دهید که اگرچه افراد مسن ممکن است ضعیف وناتوان باشند، ولی می توانند رادیوترایی را تحمل کنند. ه در صورت نیاز بیمار را به استفاده از خدمات مراقبت در منزل شامل آمادهسازی غذا
و انتقال بیمار به مراکز درمانی در وقت معین تشویق کنید.
مراقیتهای روانی - اجتماعی
ه بیمار را تشویق کنید تا در مورد بیماری، درمان های انتخابی و پیش آگهی بیماری صحبت کند و سؤالات خود را بپرسد، در صورت نیاز بیمار را جهت استفاده از خدمات حمایتی و مشاوره تشویق کنید.
مراقبتهای یبکیری
• بر اهمیت ویزیتهای منظم و پیگیر تأکید کنید و مطمئن شوید که بیمار نام و شماره تلفن های ضروری را دارد.
» بر اهمیت برنامهریزی برای جلسات پرتودرمانی و شیمی درمانی و گرفتن وقت قبلی
تأکید نمایید.
ار -جاعانت
در صورتی که ضرورت دارد، بیمار را به انجمنهای سرطان، مؤسسه تحقیقات لنفوما و گروههای حمایتی محلی ارجاع دهید.
