آپاندیسیت آپاندکتومی Appendicitls / Appendectomy
تعریف: آپاندیسیت یعنی انسداد آپاندیس (یک زائده کوچک انگشت مانند که به سکوم وصل می شود) که سبب بروز التهاب، تورم، کاهش خونرسانی، نکروز و گاهی اوقات پرفوراسیون می شود. اگر آپاندیسیت درمان نشود، باعث پریتونیت و یا آبسه های موضعی میشود.
آپاند کتومی، به برداشتن آپاندیس از طریق جراحی اطلاق می شود.
علل و عوامل خطرزا
- بیشترین میزان شیوع را در جوانان و مردان جوان بالغ دارد. زمینه خانوادگی نیز مؤثر است.
علایم و نشانه ها
- مراحل اولیه:
- درد مبهم شکمی در نواحی اطراف ناف
- تهوع و استفراغ
- تب
- حساسیت های ناحیه آپاندیس (سمت راست و پایین شکم)
- مرحله حاد:
- درد در ناحیه تحتانی و راست شکم که با راه رفتن و سرفه کردن بدتر می شود.
- احساس یبوست و اضطرار در دفع
- کاهش اشتها
- ناخوشی
- بعضی اوقات اسهال
- کاهش صداهای روده ای
- نبض تند
- تب
- حساسیت شکم در لمس
عوار ض
- سوراخ شدن آپاندیس
- تخفیف ناگهانی درد با پرفوراسیون و سپس پیشرفت پریتونیت
- پریتونیت
- درد افزایش یافته و منتشر در شکم
- تکرر استفراغ
- پوزیشن خوابیده به پهلو با زانوی خم شده
- تب و لرز
- نبض تند، تنفس کم عمق، فشار خون پایین
- رنگ پریدگی
- تحریک پذیری، بی قراری و اضطراب
- سفتی و تورم شکم
- اشکال در دقع مدفوع
- کاهش یا از بین رفتن صداهای روده ای
- از بین رفتن اشتها
- دهیدراتاسیون
- سپسیس
- آبسه های شکمی
- عدم تعادل الکترولیتی
عوارض خطرناک: پریتونیت
- هر یک از پروسیجرها، هدف، احساس طبیعی احتمالی و مراقبتهای قبل و بعد از پروسیجر را توضیح دهید.
- تست های خونی: افزایش گلبولهای سفید (WBC)
- X-Ray شکمی
- IVP: برای رد کردن سنگ کلیه یا عفونت کلیه (مبحث «سنگ های ادراری» را ببینید.)
- آنالیز ادرار: برای رد کردن وضعیتهای ادراری تناسلی مشابه آپاندیس
- سونوگرافی شکم: برای رد کردن بیماری کرون، دیورتیکولیت یا گاستروانتریت
- توموگرافی کامپیوتری (CT اسکن) شکم: ممکن است آپاندیسیت حاد و یا آبسه های آپاندیکولی را آشکار کند.
درمان
طبی
- درمان
- بیمار NPO باشد.
- دادن مایعات وریدی
- انجام اقدامات جهت راحتی بیمار
- لوله ی بینی - معدی اگر تورم بیش از حد شکم یا استفراغ وجود دارد.
- استراحت در تخت
- داروها
جراحی
- جراحی ظرف ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از شروع علایم و یا هنگامی که وضعیت بیمار ثابت شده انجام می شود.
- به جراحی شکم جهت مراقبت های قبل و بعد از عمل، رجوع شود.
- پروسیجر آپاند کتومی:
- روش لاپاروسکوپی (اگر آپاندیس پاره نشد، از این روش استفاده می شود)
- زیر ناف سه یا چهار برش جراحی داده می شود و با گذاشتن لاپاروسکوپه مشاهده و برداشتن اپاندیس میسر می شود.
- این پروسیجر نیاز به بیهوشی و بستری یک شب در بیمارستان دارد.
- روش جراحی شکمی
- در ربع تحتانی راست شکم برش جراحی داده می شود.
- این عمل تحت بیهوشی عمومی انجام می شود و نیازمند ۲ روز بستری شدن در بیمارستان است.
- اگر آپاندیس پاره شده باشد، درن در محل گذاشته می شود و بیمار به مدت ۵ روز یا بیشتر در بیمارستان بستری می شود.
مراقبت در منزل
اطلاعات عمومی
- آموزش های کتبی و شفاهی به بیمار و مراقبت دهنده بدهید و برای آنها نام و شماره تلفن پزشک و یا پرستار را فراهم کنید تا در صورت بیروز هرگونه سؤال، تماس بگیرد.
علایم هشدار دهنده
- علایم و شکایاتی که باید بعد از عمل به پزشک و پرستار گزارش شود را مرور کنید.
- مشاهده محل برش جراحی از نظر:
- تورم
- تندرنس
- گرمی پوست در لمس
- خروج ترشحات چرکی
آموزش های ویژه
- مرور هرگونه محدودیتی، مثل پرهیز از انما تا زمانی که توسط پزشک دستور داده شود.
- اجتناب از حمام کردن در وان، ولی دوش گرفتن اجازه داده شده است.
- به بیمار در مورد چگونگی و محل تهیه کردن وسایل جهت مراقبت از زخم محل جراحی
توصیه های لازم را بنمایید.
- چگونگی تعویض پانسمان را به بیمار آموزش دهید.
- اگر آپاندیس پاره شد، شستشو با محلول نمکی استریل و پانسمان های استریل ممکن است نیاز باشد.
- اگر بیمار همراه با درن از بیمارستان مرخص می شود، به بیمار و خانواده در مورد مراقبت از درن، آموزش های لازم را بدهید.
- هدف، مقدار، زمان و روش مصرف هر یک از داروهای تجویز شده و عوارض جانبی را که باید به پزشک یا پرستار گزارش شود، توضیح دهید.
فعالیت
- به بیمار برای خودداری از بلند کردن اشیاء بیش از ۱۰ پوند برای ۶ هفته اول (مدت زمان کمتر برای روش لاپاروسکوپی) آموزش دهید. همچنین به بیمار برای استراحت در هنگام خستگی و افزایش تحمل فعالیتها آموزش دهید
- فعالیتهای طبیعی بیمار معمولا ظرف مدت ۴ هفته از سر گرفته می شود. از بیمار بخواهید که با یک پزشک یا پرستار قبل از شروع مجدد کار و شرکت کردن در ورزشهای رقابتی مشورت کند.
مراقبت از افراد مسن
- به درد، در ربع تحتانی شکم تا زمان رخ ندادن پرفوراسیون بدتر نمی شود.
- تب (کم)
مراقبت های پیگیری
- بر اهمیت ویزیتهای منظم و پیگیر تأکید کنید و مطمئن شوید بیمار نام و شماره تلفن های ضروری را دارد.