دیالیز (ند بالیز حتونی، در پالیز تحفاقی |Dialysis (Hermodialysis, Peritoneal Dialysis)
نعریفت و دیالیز، یک فرآیند دایمی یا موقتی است که به طور مصنوعی جایگزین عملکرد دفعی کلیهها می شود. به منظور خارج کردن مقادیر بیش از اندازه ی داروها، مایعات و یا فرآوردههای زائد سمی از بدن و تصحیح اختلالات آب و الکترولیتها، از دیالیز استفاده می شود. همودیالیر (دیالیر خونی) شامل خارج کردن سموم از بدن به وسیله ی فرستادن خون بیمار به دستگاه دیالیز برای فیلتراسیون و دیفوزیون و سپس برگرداندن خون به مسیر گردش خون بیمار است. برای انجام همودیالیزه نیاز به دست یافتن به جریان خون بیمار وجود دارد که این عمل توسط کاتترهای خاصی که شانت نامیده میشونده انجام میگیرد. یک شانت خارجی شامل دو کانول، از یک شریان و یک ورید میباشد که در خارج از بدن و معمولا بر روی بازو به یکدیگر متصل می شوند. یک فیستول شریانی - وریدی داخلی، اتصالی است که بین یک با شریان و یک ورید ایجاد شده و یا یک گرافت مصنوعی است که بین شریان و ورید کاشته می شود، فیستول شریانی وریدی، بر روی بازو و یاران ایجاد می شود. برای بیماران با نارسایی کلیوی حاد و کمای کبدی، همودیالیز یک اقدام درمانی موقتی و در بیماران با نارسایی مزمن کلیوی و یا بیماری مرحله ی آخر کلیوی، همودیالیز یک اقدام درمانی دایمی میباشد. هر هفته نیاز است تا بیمار ۳ تا ۴ بار همودیالیز شود و زمان انجام هر بار همودیالیز ۳ تا ۵ ساعت میباشد. دبلیر صفاقی شامل ورود مستقیم مایع دیالیز به داخل حفره شکمی از طریق کاتتر سیلیکون (تنک هاف) است. در این روش پرده ی صفاق به عنوان یک فیلتر جهت خارج
l. Tenek Higff
________________
دیابیر اربامیر خونیه دیلمیر صفاقی) ۷۴۷
کردن توکسین عمل می کند، مایع برای مدت خاصی در حفره شکم باقی مانده و سپس تخلیه می شود. دیالیز صفاقی توسط ماشین یا به روش دستی توسط نیروی جاذبه صورت می گیرد، سه نوع دیالیز صفاقی شامل انواع متناوب، چرخه ای مداوم و مداوم سرپایی میباشد. دیالیز صفاقی متناوبی در جلسات ۱۰-۸ ساعته، ۵-۴ بار در هفته انجام می شسود. این روش می تواند به شیوه دستی و یا توسط ماشین چرخهای انجام شود. در این روش بیمار به تخت و یا صندلی محدود می شود. در دیالیز صفاقی مداوم (پیوسته) سرپایی، تبادلات هر ۴ ساعت در طی روز و هر ۸ ساعت در شب انجام میشود. بیمار می تواند بلند شده و خدوداً فعالیتهای روزانه را انجام دهد. پس از تجویز مایع به درون خفره شکمی کیسه همچنان به محل سوند باقی میماند، و تا زمان تخلیه و تعویض مایع در زیر لبساس بیمار قرار می گیرد. دیالیز صفاقی چرخهای پیوسته، ترکیبی از انواع دیگر دیالیز میباشد. در این نوع دیالیز ۳ بار تعویض مایع در شب توسط ماشسین چرخشهای، و یک بار در روز انجام می شود. در طول روز بیمار می تواند به فعالیتهای روزمره خود بپردازد و در شب دیالیز در بستر بیمار انجام میگیرد.
اندیکاستیونها
مسمومیت حاد (آسپرین، متانول، فنوباربیتال)
نارسایی خاد کلیوی
نارسایی مزمن کلیوی
نارسایی کلیوی مرحله آخر
کمای کبدی
هیپرکالمی اسیدوز متابولیکه
آموزشهای قبل از پروسیجر
ه توضیحات پزشک در مورد پروسیجر و علت ان را مرور کنید. دایمی یا موقتی بودن دیالیز را برای بیمار توضیح دهید. بیمار را تشویق کنید تا سؤالاتش را بپرسد و ترس ها و اضطراب هایش را بیان کند.
مروری بر همراقبتهای قبل از پروسیجر * آزمایش های قبل از پروسیجر را شرح دهید. ۵ آزمایش خونی: به منظور تعیین سطح دارو و الکترولیتها و عملکرد کلیوی
با اوره نیتروژن خون
کراتینین |
ام الکترولیت ها مخصوصا پتاسیم
لا پروتئین
میزان لخته شدن خون
لا پالاکته جا
آزمایش های ادراری
لا کلیرانس کراتینین
تا پروتئین اشرار ۲۴ ساعته
تجزیه ادرار ۱: انجام کشت ادرار و تعیین حساسیت ارگانیسم به آنتی بیوتیک
________________
۷۴۸ دیالیراد بایر خوبی تمامیر حسفافی)
C اسکن های تشخیصی عکسبرداری های رادیولوژیکی از کلیه، حالب و مثانه (KUB)
| پیلوگرام داخل وریدی اولتراسوند کلیوی توموگرافی کامپیوتری (CT اسکن) از کلیه
C بیوپسی کلیوی نوع خاص همودیالیز را شرح دهید. م؟ همودیالیز موقت: لازم است برای وارد کردن کاتتر به داخل یک ورید بزرگ در ناحیه شانه و یا کشاله ران، از بیمار یک رضایت کتبی گرفته شود؛ این پروسیجر تحت بیحسی موضعی انجام می شود. همودیالیز دایمی: لازم است برای قرار دادن شنت شریانی - وریدی، از بیمار یک رضایت کتبی گرفته شود؛ این پروسیجر به صورت جراحی سرپایی و تحت بیهوشی عمومی انجام می شود؛ ممکن است که بیمار یک شب و یا بیشتر در بیمارستان بستری شود؛ و لازم است از نیمه شب قبل از پروسیجر، بیمار هیچ چیزی را از راه دهان نخورد. دایر صفافی: برای انجام جراحی و بیحسی موضعی نیاز است تا از بیمار رضایت نامه کتبی گرفته شود. این پروسیجر به صورت جراحی سرپایی انجام می شود و بیمار یک شب یا بیشتر در بیمارستان بستری می شود، برای قرار دادن کاتتر سیلاستیک، یک برش کوچک در شکم، در ناحیه زیر ناف ایجاد می شود. ممکن است این پروسیجر تحت شرایط خاص در بالین بیمار انجام شود،
مروری بر مراقیتهای پس از پروسیجر
• بر نیاز به محافظت ناحیه عمل از نظر فشردگی و یا جدا شدن اتفاقی کاتتر خارجی تأکید کنید. برای بیمارانی که همودیالیز می شوند، توضیح دهید عضوی که پروسیجر شنت گذاری روی آن انجام شده، بالاتر قرار داده میشود و از نظر نبض، خونریزی زیاد و درجه حرارت کنترل می شود.
• برای مراقبت های پس از دیالیز صفاقی، مبحث «جراحی شکمی» را ببینید.
عوارضس جانبی و مشکلات
• پس از قرار دادن شنت
خونریزی آنمی عفونت محل عمل جراحی: قرمزی، گرمی در لمس، حساسیت در لمس، ترشح چرکی در حین همودیالیز و یا پس از آن
هایپوتانسیون ن: کرامپهای عضلانی (عدم تعادل پتاسیم) نت هایپرتانسیون 9 خونریزی ناشی از هپارینه شدن خون بیمار اما دیس ریتمی
________________
در بسیار لابلامنار خونی، دبیر جستانی) ۷۴۹
سندرم عدم تعادل دیالیزی
امبولی هوا
سندرم پاهای بی قرار
هپاتیت B
مشکلات مکانیکی
خین دیالیز صفاقی و یا پس از آن
پریتونیته
جابجا شدن کاتتر
انسداد کاتتر
هیپرگلیسمی
چسبندگی روده
نا مشکلات چرخه مکانیکی تا نشت مایع دیالیز به بیرون و یا به داخل بافت
EH موارض خطرناک: آریتمی های قلبی، خونریزی غیرقابل کنترل از شنت شریانی -
وریدی و یا محل کاتتر خارجی، تشنج
فق مراقبت در منزل
اطلاعات عمومی
• آموزش های کتبی و شفاهی به بیمار و مراقبت دهنده بدهید و برای آنها نام و شماره تلفن های پزشک و یا پرستار و مرکز دیالیز را فراهم کنید تا در صورت بروز هرگونه سوال تماس بگیرند. برای آموزش دادن بیمار از وسایل کمک دیداری استفاده کنید. در مورد بیماری، علت اصلی دیالیز و نوع درمان دیالیزی برای بیمار و خانواده ی او توضسیع دهید.
علایم هشداردهنده
مهمولیبالبی
با هشدار در صورت خارج شدن کاتتر خارجی و یا خونریزی از محل شنت شریانی و
وریدی و یا محل کاتتر خارجی، اقدامات اورژانسی الزامی است.
• علایم و شکایاتی را که باید به پزشک و پر ستار و یا مرکز دیالیز گزارش شود، مرور
تورم و درد روی محل دسترسی عروقی کرختی، بی حسی و سوزن سوزن شدن اندام سردی قسمت دیستال عضو نسبت به محل دسترسی عروقی عدم لمس تریل و شنیده تشدن صدای بروئی خنک بودن خون در لمس شنت خارجی جدا شدن شنت خارجی عفونت در محل: قرمزی، حساسیت در لمس، تورم، گرمی در لمس، و ترشح احتمالی
________________
۷۵۰ دبلیو از والیر خوبی دیالمر عمقافی
لیالشیخ صقاقی == هشدار: در صورت جدا شدن کاتتر، اقدامات اورژانسی الزامی است.
به علایم و شکایاتی را که باید به پزشک و پرستار گزارش شود، مرور کنید. 2: عفونت محل وارد کردن کانولا: قرمزی، تورم، گرمی در لمس حساسیت در
لمس و ترشح احتمالی افزایش دور شکم، نفخ شکم یا درد، فقدان حرکات رودهای و یا ناتوانی برای دقع گاز
آموزشهای ویژه ال بالایی مراقبت عمومی ه دیالیز صفاقی: به بیمار آموزش دهید تا موارد زیر را کنترل و ثبت نماید. O ثبت دیالیز (دفعات مبادله، مدت زمان باقی ماندن مایع در حفره شکم، زمان شروغ و خانمه دیالیز، مقدار محلول انفوزیون شده و مقدار محلول تخلیه شده). ثبت وزن روزانه با استفاده از یک ترازوی معین، در زمان مشخص و با استفاده از لباس های مشابه و تغییر وزن ۳ پوندی و یا بیشتر را گزارش کنید.
C کنترل فشار خون، نبض و درجه حرارت می کنترل مقدار مصرف و برونده مایعات به برای کمک در تهیه وسایل و تجهیزات مناسب، بیمار را به پرستار دیالیز ارجاع دهید.
همواد بالبرز به مراقبت از شنت را شرح دهید: تا زمان بهبودی کامل و کشیدن بخیه ها (۱۴- ۱۰ روز، هر روز محل شنت را با محلول پراکسید هیدروژن (یا هر محلول دیگری که تجویز شده) تمیز کنید؛ محل شنت را تمیز و خشک نگه دارید، بین درمان های دیالیزی، ناحیه را با آب و صابون ملایم بشویید و روی آن را با پانسمان استریل بپوشانید. برای جلوگیری از ایجاد عفونت، به بیمار بگویید برای چندین ساعت پس از دیالیزا از دوش گرفتن، حمام کردن و شنا کردن خودداری کند. به بیمار اموزش دهید تا پس از شروع دیالیز، ناحیه ی شنت را از نظر خونریزی و کبودشدگی زیر پوست، بررسی کند، چگونگی کنترل ناحیه را به بیمار نشان دهید، از جمله این که روزانه تریل (لرزش) ناحیه را لمس و صدای بروئی را سمع کند. احتیاطهایی که باید در رابطه با شنت رعایت شود را مرور کنید: از دراز کشیدن روی اندامی که در آن شنت کارگذاشته شده است خودداری کنید، بر روی ناحیه فشار وارد نکنید و اندام مورد نظر را نکشید؛ از پوشیدن لباسهای تنگا و جواهرات، روی ناحیه مورد نظر خودداری کنید. اشیاء سنگین را با اندامی که در آن شنت گذاری شده، بلند نکنید و از کشیدن اشیاء با این اندام خودداری نمایید؛ هرگز اجازه خون گیری، گرفتن فشار خون و تزریق را در اندام مورد نظر ندهید. برای شنت های خارجی: لایه توضیح دهید به منظور جلوگیری از خارج شدن یا قطع اتفاقی شنت، نیاز است
تا اطراف ناحیه را با یک بانداژ شل بپیچید. تاکید کنید همیشه باید کلامپهای متصل به بانداژ داشته باشند. به بیمار شرح دهید تا در صورتی که اتصالات شنت شل شد و یا شنت جدا شد، چه کارهایی باید انجام دهد،دبا"میر (دم)".بر خونی لبا"میر جعفافی) ۷۵۱
دریالیز صفاقی ه نیاز به دیالیز صفاقی را شرح دهید و چگونگی انجام این پروسیجر را یه بیمار آموزش دهید، به بیمار اجازه بدهید تا پروسیجر را تمرین کند. برای آموزش های خاص، بیمار را به یک پرستار دیالیز ارجاع دهید. این نکته را تأکید کنید که پروسیجر با تکنیک استریل انجام می شود. مراقبت از پوست و کاتتر صفاقی را مرور کنید. «» پانسمان را به صورت روزانه و یا هر وقت که مرطوب یا آلوده شد، عوض کنید. .• .لام ناحیه اطراف کاتتر را به دقت مشاهده کنید (C از اپلیکاتورهای استریل استفاده کنید و ناحیه را با پراکسید هیدروژن یا محلول دیگری که تجویز شده، تمیز کنید و سپس ناحیه را به آرامی خشک کنید. روی ناحیه کاتتر را با پانسمان استریل بپوشانید و اطراف آن را با چسبب محکم کنشد. کاتتر را در برابر آسیبهها محافظت کنید. از درپوش استریل روی کاتتر استفاده
o بر اهمیت رعایت تکنیک استریل هنگام باز کردن و بستن اتصالات کاتتر تأکید
کنید. پروسیجر انفوزیون دیالیز صقاقی را شرح دهید. تا علایم و شکایاتی را که باید به پزشک و یا پرستار گزارش شود را مرور کنید. نه تنفس کوتاه یا مشکل در تنفس ° جریان خروجی آهسته مایع دیالیز از حفره شکم، حتی پس از تغییر پوزیشن یا
عدم وجود جریان خروجی درد شکم نشست، اطراف کاتتر مایع خروجی بدبو، تیره و با رنگ مدفوع یا خون (۱ تا ۲ روز اول پس از فرار دادن کاتتر، مایع خروجی خونی رنگ خواهد بود.) به وجود فیبرین در جریان خروجی (رشته های سفید و شفاف) تکنیک تجویز مایع دیالیز توسط خود بیمار را مرور کنید. بیمار را به پرستار دیالیز ارجاع دهید تا برخی تکنیکهای خاص را به او نشان دهد. نیاز به رعایت مواردی که در زیر ذکر شده، را شرح دهید. تا قبل از انجام پروسیجر، ادرارتان را تخلیه کنید.
تا دست هایتان را بشویید. E مایع دیالیز را از نظر سالم بودن کیسه و شفافیت آن بررسی کنید. با در صورت تمایل، محلول را به آهستگی گرم کنید (به منظور گرم کردن محلول از پدهای گرم کننده استفاده کنید و هرگز از مایکروویو استفاده
ماسک جراحی بگذارید و از دستکش هایی استریل استفاده کنید.
به همه چیزهای لازم برای مبادله را آماده کنید. تا طبق پروتکل اتصالات را تمیز کنید و به کیسه های مایع وصل کنید. مقدار محلول دیالیز که باید انفوزیون شود و تعداد دفعات لازم برای مبادله را شرح دهید (انفوزیون + باقی ماندن مایع در حفره شکم + تخلیه = یک مبادله).
• شکایات شایع همراه با انفوزیون را مرور کنید.
________________
۷۵۲ دی ایرالدی لینر خوبی دبیر و صفاهی
پرگ شکم یارکتوم
کرامپ
درد مثانه درد در آلت تناسلی، اسکروتوم یا واژن به ویژه در شروع انفوزیون (این علایم در حین باقی ماندن مایع در حفره شکم کاهش مییابد.)
داروها به هدف، مقدار، زمان و روش مصرف با هر یک از داروهای تجویز شده و عوار خس جانبی
را که باید به پزشک یا پرستار گزارش شو۵، توضیح دهید. . ه در صورت لزوم، به بیمار آموزش دهید تا قبل از همودیالیز داروهای ضد فشار خون را
مصرف نکند. ه به بیمار آموزش دهید تا از مصرف داروها بدون نسخه، بدون مشورت با پزشک و یا
پرستار خودداری کند.
فعالیت به بیمار را تشویق کنید با توجه به شغل، تفریحات و فعالیت هایش، در مورد توانایی ها و
محدودیتهای خود صحبت کند. به بیمار بگویید تا از بلند کردن اشیاء سنگین و کشیدن اجسام با عضو دارای شنت و یا کاتتر، خودداری کند. بیمار را گاه نمایید که نیاز است تا از ورزش های پر برخورد. فوتبال، فوتبال آمریکایی، بسکتبال) و یا ورزشهای پرجنبوجوش خودداری کند،
ه نیاز به دورههای مکرر استراحت، به ویژه پس از دیالیز را توضیح دهید.
رژیم غذایی
به رژیم غذایی که توسط پزشک برای بیماری اصلی او تجویز شده است را شرح دهید.
در صورت نیاز، بیمار را به متخصص تغذیه ارجاع دهید. نیاز به محدود کردن مصرف مایعات را توضیح دهید و محدودیت ها را برای بیمار تعریف کنید.
روش های دیگر درمانی
ه از آنجا که برخی از درمان های مکمل مضر بوده یا ممکن است با داروهای تجویزی بیمار تداخل داشته باشند، لذا بیمار را تشویق کنید تا در مورد این روش ها با پزشک و یا پرستار خود مشورت کند. به بیمار توصیه کنید که از مصرف گیاهان دارویی که بر روی انعقاد و خونریزی اثر میگذارد، خودداری کند.
مراقبت از افراد منسن
در مورد افراد مسن، بیمار و مراقبین او باید بدانند که:
ه بروز سرگیجه و نوسانات فشار خون بعد از دیالیز خطر افتادن در افراد مسن را بیشتر
می کند.
مسر اقیتهای روانی - احتماغی
• بیمار را تشویق کنید تا ترس ها و نگرانی هایش را در رابطه با اثرات دیالیز بر سبک زندگی و فعالیت ها بیان کند.
________________
سها
بیمار را تشویق کنید در برنامه ریزی برای مراقبت در منزل شرکت کند. در صورت نیاز به بیمار، خانواده و اطرافیان وی کمک کنید تا جهت مشاوزه مراجعه
به بیمار را به گروه های حمایتی ارجاغ دهید.
• مراقبت پیگیری
ه بر اهمیت ویزیتهای منظم و پیگیر جهت اقدامات پزشکی و آزمایشگاهی تأکید کنید. به بیمار یادآوری کنید تا برای ویزیتهایش جدول روزانه تهیه کند. مطمئن شوید که بیمار نام و شماره تلفن های ضروری را دارد.
ه بیمار را تشویق کنید که دستبند هشدار پزشکی و یک کارت شناسایی بیماری شامل
تشخیص و داروها تهیه کند.
ارجاعات ه بیمار را در دستیابی به سرویس های مراقبت بهداشتی در منزل کمک کنید.
