گلوکوم Glaucoma
تعریف گلوکوم یک اختلال چشمی است که به وسیله ی افزایش فشار داخل سلولی مایع زلالیه مشخص می شود و منجر به آتروفی عصب بینایی (دیسک بینایی)، کاهش دامنه ی بینایی، مرگ فیبرهای عصبی و از دست رفتن برگشتناپذیر بینایی می گردد.
گلوکوم ناشی از تولید بیش از حد یا تخلیه ی ناکافی (درناژ ناکافی) مایع زلالیه است. با افزایش تراکم مایع زلالیه [1] فشار داخل چشم افزایش یافته که باعث قطع (بلوک ) عرضه خون به عصب بینایی و شبکیه شده و منجر به ایسکمی بافتی می شود.
انواع گلوکوم
گلوکوم اولیه
ب: زاویه باز - گلوکوم ساده، مزمن : شایعترین شکل گلوکوم، که ۹۰٪ افراد دارای گلوکوم را درگیر می کند. ممکن است زمینه خانوادگی داشته باشد و افراد بزرگسال بالای ۴۰ سال را گرفتار می کند. - در افراد با سابقه نزدیک بینی، فشار خون بالا و دیابت شایع تر است.
دارای شروعی بی سروصدا و بدون علامت است.
پیشرفتی اهسته دارد. زاویه بسته
حاد: معمولاً شروعی ناگهانی داشته و همراه با ایجاد سریع درد در یک یا
هر دو چشم است. از: مزمن: به دنبال حمله حاد و درمان نشده به وجود آمده و شروعی آهسته
آهسته دارد و معمولاً بدون علامت است.
گلوکوم ثانویه تا تاری پیشرونده بینایی ناشی از تروما، تومورها، جراحی، یووئیت [2] ، و یا دارودرمانی (به عنوان مثال کورتیکواستروئیدها) است.
به گلوکوم مادرزادی به سرعت باعث ایجاد نزدیک بینی می شود.
علامتها و شکایات به زاویه باز
تغییرات بینایی: کاهش تیزبینی به ویژه در شبها، از دست دادن دید محیطی،
دیدن هاله این درد خفیف در چشمها
سردرد خفیف صبحگاهی زاویه بسته
دارد شدید
تغییرات بینایی: تاری دید، دیدن رنگین کمان در نورهای مصنوعی و دیدن
هاله اطراف چراغ ها (نورها) سردرد تهوع و استفراغ قرمزی چشمها مردمکهای متسع
گلوکوم مادرزادی
کاهش تیزبینی
اشک ریزش مفرط
فتوفوبیا
عوارض
• نقصان بینایی پیش رونده
به کوری
• بعد از جراحی جداشدگی شبکیه ایجاد کاتاراکت گلوکوم همولیتیک خونریزی عفونت کاهش دقت بینایی (تیزبینی) حساسیت به نور
عوارض خطرناک: تغییرات ناگهانی در بینایی، درد شدید چشم، سردرد و مشاهدهی هاله اطراف لامپ
تست های تشخیصی
هر کدام از پروسیجرها، هدف پروسیجر، احساسات طبیعی احتمالی و مراقبتهای قبل و بعد از پروسیجر را برای بیمار توصیف کنید. o تونومتری: برای اندازهگیری فشار داخل چشمی ما
گونیوسکوپی [3] : برای تشخیص عرض ناحیه ی تخلیه ی مایع زلالیه، چسبندگی ها، تروما و تومورها و همچنین افتراق بین گلوکوم زاویه ی باز از زاویه ی بسته
فوندوسکوپی [4] متسع کردن مردمک برای مشاهده ی دیسک بینایی و تشخیص تخریبی دیسک معاینات افتالموسکوپیک : به منظور تشخیص فنجانی شدن" بیش از حد دیسک بینایی بررسی میدان بینایی: برای تشخیص نقاط کور و تخریب بعدی
با توموگرافی: برای اندازه گیری کیفیت جریان مایع زلالیه
درمان
طبی
گلوکوم با زاویه باز
داروها یه متظور کاهش اقشار داخل چشمی از خطریق کاهش تولید مایع زلالیه و یا کاهش حجم مایع داخل چشمی
میوتیکها شده اپینفرین سنتتیک (ترکیبی )
بتایلوکرها
گلوکوم با زاویه بسته (حاد)
به داروها: به منظور کاهش دادن یا تحت کنترل قرار دادن فشار داخل چشمی تا امکان
انجام عمل جراحی به وجود آید. عوامل هیپراسیوتیکی بازدارنده های کریتیک اهلیلاز (استازولامید یا دیاسوکسی)
ضد دردهای مخدر
میوتیکها
جراحی
گلوکوم با زاویه باز
ه تراب کلوبلا هستی توسط لیور: برای ایجاد روزنه ای برای افزایش دادن جریان خروجی
مایع زلالیه که در یک مرکز سرپایی تحت بیحسی تاخیهای آنجام میشود. ترایکولکتومی: پروسیجر جراحی نفوذی به منظور به وجود آوردن یک کانال جدید برای مایع زلالیه که باید بیمار بستری شده و تحت ییهوشی عمومی انجام شود.
ه یک اورژانس پزشکی است و در حصورتیکه در مدت چند ساعت فشار کاهش نیابد اسیبی چشعی رخ میدهد. جراحی به محضس ثابت شدن (پایدار شدن) قشار داخل چشم می انجام میشود. ایریدوتومی توسط لیزر : برای ایجاد یک کانال برای جریان مایع زلالیه که در یک مرکز سرپایی انجام میشود. ایریدکتومی: برای ایجاد یک سوراخ ظریف در خاشیه عنبیه تا مایع AIuous بتواند جریان پیدا کند.
گلوکوس ثانویه ه بسته به عامل ایجاد کننده ی درمان دارویی یا جراحی انجام می شود.
گلوکوم مالدرالدین
• تراب کولکتومی
• گونیوتومی [5]: برای اطمینان از باز بودن سیستم تخلیه
مراقیت در منزل
اطلاعات عمومی
به دستورات کتبی و شفاهی را به بیمار و مراقبت دهنده بدهید. نام و شماره تلفن پزشک و یا پرستار را برای بیمار فراهم کنید تا در صورت وجود سؤال بتواند تماس بگیرد. نوع، علل یا تعوامل مؤثر و درمان طبی و جراحی توصیه شده را برای بیمار توضیح دهید،
علایم هشداردهنده
علامت ها و شکایاتی را که در صورت بروز باید به پزشک یا پرستار گزارش شوده با بیمار مرور کنید.
هشدار:درد شدید در یک چشم یا هر دو چشم، تاری دید، سردرد، مشاهده ی هاله یا رنگین کمان، اشک ریزش تهوع و استفراغ
آموزشهای ویژه
عواملی که باعث افزایش فشار داخل چشم می شود و باید از آنها پرهیز شود را با بیمار مرور کنید. لباس های تنگ اطراف تنه و گردن یبوست (تقلا کردن) کار بدنی سختت یا بلند کردن اجسام سنگین خم شدن از ناحیه کمر عطسه و سرفه (عفونت تنفسی فوقانی) تهوع و استفراغ به مراقبت پس از عمل را مرور کنید. o به بیمار آگاهی دهید که نیاز به قرار دادن محافظا چشمی با عینک دودی دارد
تا در مواجهه با نور دچار تاراحتی نشود. از آنجا که ممکن است پس از جراحی به صورت موقت فشار داخل چشمی بالا رود، بیمار را در مورد اهمیت ویزیتهای پیگیری به منظور بررسی فشار داخل چشم آگاه کنید. به بیمار توضیح دهید که از مالیدسن، فشردن و دست زدن به چشم باید خودداری کند. در مورد پروسیجر تمیز کردن چشم با بیمار بحث و گفتگو کنید. علایم و شکایاتی که ممکن است دلالت بر افزایش فشار داخل چشم یا عفونت داشته باشد و باید به پزشکا گزارش شود مرور کنید: درد، قرمزی، تبه ترشح، کاهش دقت بینایی، اشک ریزش مفرط، فتوفوبی واضح، دیدن هاله و جرقه. اهمیت استفاده از داروهای گلوکوم را در چشم جراحی نشده توضیح دهید، توضیحاتی به صورت جزء به جزء در مورد دارودرمانی با تأکید بر اهمیت پیروی از دارودرمانی فراهم کنید. در مورد پیامدهای عدم پیروی از دستورات دارویی شامل اسیب عصب بینایی و کوری با بیمار بحث و گفتگو کنید. نیاز به توجهات ایمنی در منزل را به خاطر کاهش دید محیطی با بیمار مرور کنید. ج، چرخاندن سر برای دیدن اطراف م: استفاده از حرکات بالا و پایین سر برای دیدن پله ها و اشیائی که در حال نزدیک شدن هستند و نیز این که به آهستگی قدم بزند، محیط خانه به منظور جلوگیری از افتادن شلوغ و به هم ریخته نباشد (مثل قالیچه هایی که امکان نشر خوردن دارده سیم های الکتریکی و چیزهایی که روی زمین ریخته شده). بیمار را در مورد این که دیدن در شب، نور ضعیف و هنگام غروب مشکل است، آگاه کنید؛ چرا که مردمکهای تنگ شده نمیتوانند برای دریافت نور بیشتر به شبکیه در تاریکی گشاد شوند. در نواحی تاریک روشنایی بیشتری فراهم شود و در هنگام رانندگی در شب توجه بیشتری نماید.
داروها ه هدف، مقدار، برنامه و راه تجویز هر کدام از داروهای تجویز شده و عوارض جانبی که باید به پزشک و یا پرستار گزارش شود را توضیح دهید. بر اهمیت مصرف داروها بر طبق برنامه تأکید نمایید. برچسب هر یک از قطرههای چشمی را به بیمار یاد دهید. و برنامه تجویز هر یک را بنویسید (این نکته به خصوص در افراد با دقت بینایی پایین برای شناسایی قطره های شبیه به هم اهمیت دارد). تکنیکها صحیح تجویز هر یک از قطرههای چشمی و یا پمادها را به بیمار یاد بدهید و زمانی را برای این که بیمار تکنیک را نمایش دهد و تمرین کند، در نظر بگیرید. بر اهمیت مؤثر بودن شستشوی دستها قبل از چکاندن قطره و یا مصرف پماد در کاهش خطر عفونت تأکید نمایید. این نکته که داروها نمیتوانند گلوکوم را درمان کنند ولی با دارو میتوان این بیماری را تحت کنترل درآورد، برای بیمار توضیح دهید. عوارض جانبی داروها را که باید گزارش شود، مرور کنید: نو میوتیکاها: تاری دید، اسهال C نیمولول: خستگی، ضعف، افسردگی 3. استازولامید (دیاموکسی کرختی و سوزن سوزن شدن لبه ها و انتهاها کاهش
اشتها، تهوغ، ناتوانی جنسی
تمبر اثقیقت از انفران متسنن
• از آنجا که تغییرات مربوط به سن مثل کاهش میدان بینایی و کاهش تطابق نسبت به تاریکی ممکن است که باعث گسترش مشکلات بینایی در چشم غیرمبتلا شود؛گلومرولونفریته و سندرم نفوسیک، ۳۵۱
لذا به مراقبین بیمار توصیه کنید تا در انجام فعالیتهای روزانه بیمار جهت اطمینان از امنیت، او را بیشتر کمک کنند.
مراقبت پیگیری و ارجاعات
• بر اهمیت ویزیستهای پیگیری منظم تاکید کنید و مطمئن شوید که بیمار نام و شماره
تلفن های ضروری را دارد. ه برای خدمات حمایتی مانند «مؤسسه ی گلوکوم»، زمینه ارجاع بیمار را فراهم نمایید.
