اختلال عمل نعوظی یا ناتوانی جنسی
Erectile Dysfunction and Penile implant (impotence )
تعریف: به عدم توانایی در ایجاد حالت نعوظی پنیس به مدت کافی جهت انجام مقاربت اطلاق می شود.
عوامل مؤثر و عوامل خطرزا
اختلالات اندوکرین (دیابت ملیتوس)
نارسایی مزمن کلیه
اختلالات مادرزادی (سندرم کلاین فلتر)
بیماری های قلبی مزمن
داروها (سرکوب کننده سیستم ایمنی که در موقع پیوند تجویز می شوند)
آسیب ها یا وضعیت های نورولوژیک (مولتیپل، اسکلروزیس، تروما، صرع)
بیماری عروق کرونری
پروسیجرهای جراحی (پروستا تکتومی، ایلئوستومی، کولوستومی)
عیوب مکانیکی (پریاپیسم [1] نعوظ دردناک ، انحنا و پیچش غیرطبیعی)
بی کفایتی مزمن کلیه
بیماری های عروقی محیطی
عوامل خطرزای برگشت پذیر
داروها: ضد هیپرتانسیون، ضدافسردگی ها، آلفا بلوکرها و بتابلو کرها، دیگوکسین، دیورتیک ها، ایمنوسا پرسیوها، داروهای کاهش وزن و استروئیدهای آنابولیک
داروهای تفریحی: کوکائین، ماری جوانا، آمفتامین ها و مخدرها به الکل
علایم و نشانه ها
- عدم توانایی در ایجاد نعوظ
- عدم توانایی در رسیدن به حالت نعوظ
- علم توانایی در نگهداری این حالت
عوارض
- مشکلات روانی - اجتماعی (افسردگی و مشکلات مربوط به ازدواج)
- عوارض ناشی از استفاده ی داروهای ناتوانی جنسی
-پریاپیسم (نعوظ دردناک )
- اختلالات مربوط به تداوم استفاده از وسایل مصنوعی در آلت تناسلی:
- عفونت
- اختلالات سایکولوژیک
- نارسایی مکانیکی
- پس زدگی وسیله داخل آلت
- از بین رفتن مجرا و غده (گلانس)
- رسوخ مایعات از بالن به داخل بافتهای اطراف
- ضایعه و آسیب بافت های اطراف مجرای ادراری
- درد مداوم مربوط به پنیس بعد از ۴ هفته
عوارض خطرناک: پریاپیسم (نعوظ دردناک )
تست های تشخیصی
• هر یک از پروسیجرها، هدف، احساس طبیعی احتمالی و مراقبتهای قبل و بعد از پروسیجر را شرح دهید.
- آزمایشات خونی اندوکرین: برای ارزیابی وجود هورمون ها یا گلوکز
- تورم شبانه ی آلت تناسلی
- ثبت نبض آلت، فشار خونی آلت
- رجی اسکن
درمان
طبی
- وسایل مکانیکی: تلمبه یا پمپ (وسیله ی کمکی در نعوظ)
- هورمون ها: برای متعادل کردن وضعیت اندوکرین
- تزریق واز ودیلاتورها (پاپاورین، پروستاگلاندین E، فنتولامین) و درمان از طریق تزریق داخل فضاهای خالی (کاورنوس): برای اصلاح عدم کفایت عروقی
- مسدودکننده های فسفودیستراز V: سیلدنافیل (ویاگرا)، تادالافیل (سیالیس)، و واردنافیل (لویترا) جهت زیاد کردن جریان خون به آلت تناسلی
جراحی
- وسایل مصنوعی وسایل قابل باد کردن: استفاده از وسایل مصنوعی که قابلیت باد شدن را دارند.
- جایگذاری پروتز پنیسی: قرار دادن وسایل مصنوعی در داخل آلت میله ای قابل انعطاف و یا نسبتا سفت
- برقرار کردن دوباره عروق خونی
- جراحی ترمیمی برای نقص های مکانیکی
آموزشهای قبل از پروسیجر
- توضیحات پزشک در مورد کاشت وسیله ی مصنوعی و دلیل انجام آن را مرور کنید.
- بیمار را به پرسیدن سؤالات خود و بحث در مورد هرگونه ترس و اضطرابش تشویق کنید.
- در مورد مراقبت های بعد از عمل و کاشت وسیله ی مصنوعی گفتگو کنید. توضیح دهید که لوله تخلیه ادرار به طور موقت ممکن است گذاشته شود. یک پانسمان بزرگ ممکن است بعد از عمل گذاشته شده باشد.
- دلیل بالا نگه داشتن اسکروتوم و به کار بردن کیسه یخ را توضیح دهید.
- بر ضرورت پرهیز از حالت نعوظ تأکید کنید.
مراقبت در منزل
اطلاعات عمومی
- آموزشهای کتبی و شفاهی به بیمار و مراقبت دهنده بدهید و برای آنها نام و شماره تلفن پزشک یا پرستار را فراهم کنید تا در صورت بروز هرگونه سؤال تماس بگیرند.
- به بیمار در مورد نوع به ویژه اختلال و علت های مؤثر در ایجاد بیماری و درمانهای پیشنهادی توضیح دهید،
- انواع اختلالات عملکرد جنسی همراه با سرطان پروستات یا سرطان بیضه و متعاقب ان برداشت بیضه ها به صورت دوطرفه یا شیمی درمانی، رادیوتراپی و هورمون درمانی، کاهش بارداری، اختلال در نعوظ و انزال را مرور کنید.
- توضیح دهید که بعضی از مشکلات برگشت پذیر است. برای مثال هورمون درمانی در سرطان پروستات ممکن است منجر به اختلال و ناتوانی در تحریک جنسی و عمل نعوظ شود، ولی این تغییرات بعد از پایان درمان قابل برگشت است یا تولید اسپرم که می تواند مدتی پس از شیمی تراپی کاهش یابد.
- در مورد برنامه ریزی استراتژی های خاص برای برخورد با مشکلات با بیمار صحبت کنید؛ برای مثال در مورد عقیمی دایمی استراتژی شامل ذخیره سازی اسپرم در بانک اسپرم قبل از شروع درمان و یا استفاده از پروسیجرهای باروری دیگر مثل تلقیح مصنوعی، تحریک الکترواجاکولیشن همراه با تلقیح داخل رحمی و یا IVF است.
- پروتکل نوشته شده برای کاشت وسایل تجویز شده و یا درمان (کاشت مصنوعی درمان عروقی و وسایل مکانیکی) که توسط یک پرستار یا پزشک تهیه می شود را مرور کنید.
تزریق و ازودیلاتورها
- آموزش بیمار برای این که خودش تزریق وازودیلاتورها را انجام دهد
- بر اهمیت استفاده از دوز صحیح دارو تأکید کنید.
- محلی های تزریق، تعداد دفعات تزریق و احتمال عوارض جانبی مثل پریاپیسم را مرور
کنید.
**هشدار: درباره نام و نوع اندام مصنوعی کاشته شده توضیح دهید، علایم و نشانه های مشکلات همراه با پروتزهای کاشتنی را که باید به پزشک و یا پرستار گزارش شود، مرور کنید.
-عفونت: قرمزی، تورم، گرمی در لمس، تندرنس (درد در لمس )، خروج ترشحات
- درد پنیس دایمی
- عدم توانایی در ادرار کردن
- هرگونه اختلال مکانیکی پمپ
- عفونت مجاری ادراری
-از بین رفتن غده های پنیس: مقاربت جنسی دردناک، قرمزی و تندرنس در بالای محل پروتز، نازک شدن پوست روی پروتز و نمایان شدن پروتز
- در مورد چگونگی و محل خرید پروتز به بیمار توصیه های لازم را بنمایید.
- به بیمار توضیح دهید که محل جراحی باید خشک و تمیز باشد.
- به بیمار در مورد عدم استفاده از لباس های زیر تنگ هشدار دهید.
- بیمار را تشویق به استفاده از شلوارهای گشاد کنید.
ابزارهای مکانیکی
در مورد مراقبت های مربوط به وسایل مکانیکی با بیمار بحث کنید:
-توضیحات پزشک و پر ستار متخصص در این زمینه را مرور کنید.
- در مورد بیماری که دارای پمپ داخلی با قابلیت باد شدن است، زمان باد کردن پمپ و طول مدنی که پمپ باید در این حالت بماند را به بیمار توضیح دهید.
-به بیمارانی که از ابزار تخلیه نعوظ استفاده می کننده توضیح دهید که بعد از اتمام مقاربت و جهت جلوگیری از ایسکمی باید سریعا وسیله را خارج کنند.
- بیمار را تشویق کنید تا سؤالات خود را در مورد وسیله بپرسد و زمانی را نیز در اختیار او قرار دهید تا با حفظ خلوت، به تمرین با ابزار بپردازد.
داروها
-هدف، مقدار، زمان و روش مصرف هر یک از داروهای تجویز شده و عوارض جانبی را که باید به پزشک یا پرستار گزارش شود، توضیح دهید.
- بر اهمیت مقدار و تعداد دفعات مصرف داروهای تجویزی تأکید کنید. به بیمار توضیح دهید که بدون مشورت پزشک داروهای خاص مثل داروهای قلیی و ضد فشار خون را قطع نکند.
- به بیمار اطلاع دهید که بعد از جراحی جهت تضعیف نعوظ الت تناسلی ممکن است که از آمپول های آمیل نیترات استفاده شود
- به بیمار توضیح دهید که مسدودکننده های فسفودیستراز V برای همه ی افراد مفید نیستند. این داروها برای بیمارانی که در حال مصرف کردن نیتراتها (مثل نیتروگلیسرین) هستند، منع مصرف دارند.
فعالیت
- محدودیتهای بعد از عمل جراحی
- به بیمار توصیه کنید که از نشستن به مدت طولانی (بیش از ۲ ساعت) خودداری کند.
- به بیمار نیاز به اجتناب از ورزش های قدرتی، دویدن را توضیح دهید و این که بعد از ۳ هفته در صورت دستور پزشک، ورزش کند.
- به بیمار در مورد بلند کردن اجسام سنگین تذکر دهید:
-به بیمار توصیه کنید تا زمانی که دارای درد و تورم در ناحیه آلت تناسلی است و محل جراحی به صورت کامل ترمیم نیافته است، از انجام مقاربت خودداری کند،
رژیم غذایی
• به بیمار تذکر دهید که باید از یک رژیم غذایی معمولی و طبق آنچه پزشک دستور داده است استفاده کند.
مراقبت های روانی - اجتماعی
- بیمار را تشویق کنید تا در مورد ترس ها و اضطراب هایش در مورد مسائل جنسی و تغییر در تصویر ذهنی از خود صحبت کند.
- بیمار و همراه او را تشویق کنید تا سؤالات خود را بپرسند.
- بیمار و همراه وی را برای مراجعه به مراکز مشاوره و حمایتی در صورت نیاز تشویق کنید.
مراقبت های پیگیری
- بر اهمیت ویزیت های پیگیری منظم با پزشک، فیزیوتراپ یا متخصص باز توانی تأکید کنید.
- مطمئن باشید که بیمار نام و شماره تلفن های ضروری را در دسترسر دارد.
ارجاع
- در صورت نیاز بیمار را به مراکز مشاوره ی جنسی و حمایتی و اورولوژی و برنامه ریزی
در خانواده ارجاع دهید.