اینجا یک ایستگاه پرستاری است و تيم ما اماده پاسخ گویی به تمام سوالات شما هستند .

آمپوتاسیون

آمپیوتاسیون Amputation

تعریف : آمپوتاسیون خارج کردن قسمتی از بدن (انگشتان دست و پا، اندام های فوقانی و تحتانی) است. اکثر آمپوتاسیون ها بر روی اندام تحتانی صورت می گیرد. هدف جراحی در آمپوتاسیون خارج کردن حداقل مقدار از بافت و جاگذاشتن قسمتی جهت فلاپ جهت ایجاد استامپ است و بدین ترتیب اجازه استفاده از پروتز مناسب را فراهم می آورد.

اندیکانسیون ها

شایعترین موارد
- ترومای شدید (صدمات له کننده، سوختگی، سرمازدگی)
- نوروپاتی دیابتیک
- کانسر (سرطان )
- سپسسیس(عفونت ) شدید (از قبیل گانگرن گازی)، از دست دادن عضو ناشی از اختلال در گردش خون شریانی یا وریدی
با شیوع کمتر:
- استئومیلیت شدید یا عود کننده (نرمی استخوان )
- تومور اسکلتی عضلانی
- دفورمیتی های (بد شکلی) مادرزادی

انواع آمپوتاسیون

ربع قدامی خارجی بدن: قطع (آمپوتاسیون) تمام دست، ساعد تا پایین دست (از شانه به پایین)
بازویی: آمپو تاسیون بالای آرنج یا در طول ساعد
همی پلوکتومی: آمپوتاسیون تمام ران، ساق و پا
ران: آمپوتاسیون بالای ران (AKA)
ساق پا: آمپوتاسیون یا قطع عضو در زیر زانو (BKA)
پا: آمپوتاسیون سرپنجه و قسمتی از پا در مفاصل متاتارسال
انگشتان : قطع یا آمپوتاسیون تعدادی یا همه انگشتان
مفصلی، قطع عضو از ناحیه مفصل (مثل آمپوتاسیون سیم [1] یا از ناحیه مچ پا)
آمپوتاسیون بسته: ایجاد یک استامپ تحمل کننده وزن، بدین صورت که یک فلاپ تشکیل شده از پوست و بافت نرم جهت قرار گرفتن بر روی انتهای استخوان در نظر گرفته می شود.
آمپوتاسیون باز: بدین صورت که بافت ها به صورت عمودی و با برش های کوچک اصلی و به دلیل عفونت برداشته می شود و انتهای عضو باز می ماند و انسزیون بعدا در طی یک عمل دیگر بسته می شود.

عوارض

آسیب پوستی (به دلیل تحریک ناشی از پروتز)
عفونت زخم

[1] .sym

درد خیالی
انقباض عضو
دفورمیتی به صورت ابداکسیون (دور شدن عضو از بدن)

عوارض خطرناک:

عوارض خطرناک: خونریزی، عدم چسبندگی

مراقبت های قبل از پروسیجر

توضیح در مورد صحبتهای پزشک درباره نوع پروسیجر و دلیل انجام آن
توضیح در مورد نیاز به نوشتن رضایت نامه جهت جراحی و بیهوشی

مروری بر مراقبت های قبل از پروسیجر

توضیح در مورد بستری در بیماران در روز جراحی نسبت به قبل از آن
در مورد عدم خوردن و نوشیدن از نیمه شب قبل از جراحی آموزش دهید.
در مورد تمیز کردن پوست با صابونهای باکتریساید و یا محلول های آنتی سپتیک جهت تمیز کردن پوست از باکتری آموزش دهید.

مرور مراقبت های بعد از پروسیجر

در مورد مراقبت از ناحیه عمل و پانسمان برای بیمار توضیح دهید
ابتدا عضو باید به مدت ۲۴ ساعت بالا نگه داشته شود و سپس در وضعیت صاف و به صورت باز نگه داشته شود (برحسب میزان ادم اندام، مدت زمان بالا نگه داشتن اندام تفاوت میکند)، انتهای عضو (ناحیه استامپا) نباید روی بالش قرار داده شود.
انتهای اندام قطع شده باید از نظر رنگ، نوع ترشحات، تورم و خونریزی چک شود و نبض نزدیک به برشی جراحی باید مرتب کنترل شود.
میزان ترشحات در اطراف برش جراحی از کم تا متوسط تفاوت می کند که لوله ها و درنها باعث خروج این ترشحات می شوند.
در مورد روند درد خیالی [1] توضیح دهید و این که یک احساس دردناک و تحریکی است، در ناحیه قطع شده احساس می شود و به دلیل قطع شدن اعصاب محیطی به وجود می آید. به بیمار توضیح دهید که داروها جهت کنترل درد در دسترس هستند.
در مورد نوع پروتزی که توسط جراح مورد استفاده قرار می گیرد، توضیح دهید
- Delayed fitting: بدین صورت که پانسمان و بانداژ الاستیک بر روی انتهای عضو بعد از جراحی قرار می گیرد و بعد از ۳-۲ ماه که ادم عضو برطرف شد، پروتز مناسب استفاده خواهد شد.
- در مورد روش های مناسب مراقبت از استامپ جهت شکل گرفتن مناسب برای استفاده از پروتز آموزش دهید.
- آموزش دهید که استامپ توسط تکنسین ارتوپدی جهت انتخاب پروتز مناسب اندازه گیری می شود.
- استفاده از پروتز بلافاصله بعد از جراحی: جهت حرکت سریع و تحمل فوری وزن بدن در محل استامپ از این روش استفاده می شود.
جهت آمپوتاسیون اندام تحتانی:
- تأکید بر اهمیت انجام تمرینات دامنه ی حرکتی (ROM) روی اندام غیرمبتلا
- تأکید بر روی اهمیت خوابیدن به شکم ۱ ساعت ۳ بار در روز جهت پیشگیری از انقباض فلکسیون هیپ و زانو
- آموزش بیمار در مورد انجام تمرینات جهت افزایش قدرت عضلات اکستانسور برای پیشگیری از انقباض و کشیدگی عضلات
جهت آمپوتاسیون اندام تحتانی بدون پروتز:
- توضیح در مورد خودداری از نشستن به مدت طولانی در صندلی
- آموزش بیمار در مورد نحوه استفاده وسایل کمک حرکتی (از قبیل عصا و واکر
- تشویق بیمار به پوشیدن کفش مناسب جهت قدم زدن و نگه داشتن استامپ در پوزیشن مناسب (از قبیل در حالت استراحت و رو به پایین)

آمپوتاسیون اندام تحتانی با پروتز:

آموزش بیمار به استفاده از وسایل کمک حرکتی از قبیل عصا و واکر
توضیح در مورد افزایش مسافت حرکت با افزایش قدرت تحمل وزن
ورزش های ROM، آداکسیون و اکستانسیون که باید به منظور جلوگیری از انقباض عضو بر روی ناحیه قطع شده انجام شود را به بیمار نشان دهید
بر اهمیت انجام ورزش و تقویت عضلات فوقانی، تنه و عضلات شکمی تأکید کنید، چرا که آنها نقش اصلی را در راه رفتن با استفاده از چوب زیربغل بازی می کند.

بر اهمیت انجام ورزش ها مثل فلکسیون تنه، نشستن و ایستادن درجا و پریدن با عصا تأکید کنید

[1] . Phantom Paim

مراقبت در منزل

اطلاعات عمومی

آموزش های کتبی و شفاهی به بیمار و مراقبت دهنده بدهید و برای آنها نام و شماره تلفن پزشک یا پرستار را فراهم کنید تا در صورت بروز هرگونه سؤال تماس بگیرند.
بر داشتن یک رژیم غذایی سالم جهت تسریع در التیام زخم تاکید کنید.

علایم هشدار دهنده

بر نشانه ها و علایم عفونت که باید به پزشک یا پرستار گزارش شود، مرور کنید:
تب، لرز، قرمزی، ادم اطراف انسزیون، درناژ ترشح با بوی بد از انسزیون یا پانسمان
به بیمار تأکید کنید که طولانی شدن درد خیالی یک نشانه غیرطبیعی بوده و باید به پزشک یا پرستار گزارش شود.

آموزش های ویژه

در مورد آموزش کامل بیمار جهت مراقبت از پروتز توسط متخصص مربوطه (Prosthetist, Orthotist) اطمینان حاصل کنید.
تکنیک Delayed fitting، به بیمار در مورد به کار بردن آستین و پوشش الاستیک جهت شکل دادن به استامپ آموزش دهید. به بیمار زمان دهید تا آنچه را که آموزش دیده است، نشان دهد.
تأکید کنید که از پوشاندن استامپ به صورت سفت و محکم خودداری کند، زیرا گردش خون آن را مختل خواهد کرد
نحوه مراقبت از استامپ را به بیمار آموزش و نشان دهید
در مورد اهمیت رعایت بهداشت روزانه به منظور پیشگیری از عفونت و گسیختگی پوست توضیح دهید
توصیه کنید که استامپ روزانه با آب و صابون شسته شده و قبل از به کار بردن پانسمان، آستین یا پروتز کاملا خشک شود.
در استفاده از امولسیون احتیاط شود، زیرا موجب خیساندن پوست زیر پروتز می شود. بر اهمیت مشاهده روزانه استامپ و تمیز کردن آن تأکید کنید.
در مورد نیاز به حمل یک آینه دستی جهت کنترل نشانه های عفونت، زخم فشاری، آزردگی پوسته تاول ها، خراش، قرمزی و حساسیت پوست و گزارش به پزشک یا جراح توضیح دهید.
توضیح دهید که وقتی شکل گیری استامپ کامل شود، یک جوراب ساق کوتاه مناسب بر روی باقی مانده عضو استفاده کند که اجازه گردش هوا در اطراف استامپ را فراهم آورد. این جوراب باید روزانه تعویض شود و به آرامی پوشیده شود تا از تحریک و چروک پوست جلوگیری شود.

داروها

توضیح دادن هدف، مقدار، زمان و روش مصرف هر یک از داروهای تجویز شده (انتی بیوتیک ها، آنالژزیک ها، مسکن ها) و عوارض جانبی که باید به پزشک یا پرستار گزارش شود.

فعالیت

بر اهمیت شرکت در برنامه های باز توانی از قبیل فیزیوتراپی روزانه، تمرینات کششی اندام باقی مانده و ورزش دادن اندام و مفاصل غیرمبتلا تأکید کنید.
در مورد نیاز به استفاده از وسایل کمک کننده جهت حمام، توالت، لباس پوشیدن و خوردن توضیح دهید.

درمان های جایگزین (روشهای دیگر درمانی)

در مورد روشهای درمانی جهت کنترل درد خیالی صحبت کنید، مثل:
- اصلاحات رفتاری
- تن آرامی
- بیوفیدبک
- هیپنوتیزم
- اولتراسوند
- طب سوزنی
- Whilpool (شکلی از حمام یا استخر که آب به صورت چرخشی در آن حرکت کرده و باعث ریلاکسیون عضلات می شود.)
- تحریک پوستی با روش گرما و ماساژ
- تحریک عصبی پوست با امواج الکتریکی (TENS)

مراقبت از افراد مسن

در صورتی که هر بیمار قادر نیست که بیمار را در امور منزل کمک کند و یا این که بیمار تنها زندگی می کند، او را به سرویس های حمایتی جامعه جهت کمک در منزل ارجاع دهید.
محیط منزل را از نظر امنیت و جهت جلوگیری از افتادن، بررسی کنید.
مطمئن شوید که بیمار و مراقبین او نحوه مراقبت از اندام باقی مانده، پروتز، تکنیک های تمرین گام برداشتن، استفاده صحیح از وسایل حرکتی را می دانند.

مراقبت های روانی – اجتماعی

پاسخ های بیمار بر اساس علت آمپوتاسیون متفاوت است. پاسخ بیمار دیابتی که چندین بار آمپوتاسیون را تجربه کرده و دارای مشکلات شدید عروقی است، با بیماری که به علت تروما دچار آمپوتاسیون شده و دارای نشانه های بازگشت به زندگی پربار می باشد، متفاوت است.
بررسی واکنش بیمار و خانواده نسبت به آمپوتاسیون و تأثیر بر بدن بیمار
تشویق به بیان احساسات در مورد آمپوتاسیون: سوگ، عصبانیت، فقدان
تشویق بیمار به شرکت در تعویض پانسمان و مراقبت از استامپ
تشویق بیمار به مراقبت از خود در حد تحمل
توضیح در مورد احساس درد خیالی در عضو، علت و روش های تسکین آن
تشویق و ارجاع بیمار به مراکز مشاور و مراقبت کننده

مراقبت های پیگیری

توضیح در مورد اهمیت شرکت و پیگیری ویزیت ها (جهت درمان جسمی، کاردرمانی) و اطمینان از این که بیمار نام و شماره تلفن لازم را دارد.

ارجاعات

ارجاع بیمار به مراکز ارایه دهندهی مراقبت در منزل، مراکز باز توانی و ارایه دهنده خدمات پزشکی اجتماعی
کمک به بیمار جهت تهیه لوازم و تجهیزات لازم برای مراقبت در منزل
تهیه ی نام و شماره تلفن مراکز و برنامه های حمایت کننده ی جامعه محور

#آمپوتاسیون #قطع_عضو #پرستاری #آموزش #روانشناسی #مراقبت #انواع_قطع_عضو #جراحی #پای_دیابتی #درمان #پروتز#سالمندان #دست #پا #انگشت

پرسش و پاسخ